جام جهانی ۶۴ تیمی؛ رؤیا یا واقعیت؟
جام جهانی ۶۴ تیمی؛ رؤیا یا واقعیت؟
در ماه‌های اخیر، بحث گسترش جام جهانی فوتبال به ۶۴ تیم در سال ۲۰۳۰ حسابی داغ شده است؛ موضوعی که در ابتدا از سوی رئیس فدراسیون فوتبال اروگوئه مطرح شد و سپس توسط کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (کنمبول) به طور رسمی به فیفا پیشنهاد شد. طبق صحبت‌ها، فیفا قرار است این ایده را با رهبران فوتبال قاره‌ها در نیویورک مطرح و بررسی کند.
چرا این ایده مطرح شد؟
با توجه به اینکه جام جهانی ۲۰۳۰ صدمین سالگرد این تورنمنت تاریخی است، طرفداران این طرح معتقدند گسترش جام به ۶۴ تیم، راهی است تا کشورهای بیشتری طعم حضور در این جشن فوتبال را بچشند و هیچ کشوری از این رویداد محروم نشود. مقدار توجه به این ایده از زمانی بیشتر شد که جام جهانی از سال ۲۰۲۶ به ۴۸ تیم افزایش یافت و حال برخی کشورها قدم بعدی را مطرح می‌کنند.
موافقان و مخالفان چه می‌گویند؟
موافقان این طرح به مزیت‌های اقتصادی همچون درآمد بیشتر از حق پخش، تبلیغات، و بلیت‌فروشی اشاره دارند. آنها همچنین به فرصت تاریخ‌سازی برای کشورهای کوچکتری که تا حالا به جام جهانی نرسیده‌اند، اشاره می‌کنند. اما مخالفان، از جمله رئیس یوفا، نگرانی‌های زیادی خصوصاً درباره کیفیت مسابقات، خطر یک‌طرفه شدن بازی‌ها و کاهش اعتبار جام جهانی مطرح کرده‌اند.
علاوه‌بر این، بسیاری به دغدغه‌های زیست‌محیطی و افزایش سفرها و در نتیجه تولید کربن بیشتر اشاره دارند. بخش دیگری هم بیان می‌کنند که این تغییر می‌تواند رقابت حساسیت‌دار در مرحله انتخابی را عملاً بی‌معنا کند و جذابیت آن را کاهش دهد.
ساختار احتمالی جام جهانی ۶۴ تیمی چگونه خواهد بود؟
در حال حاضر ساختار قطعی بیان نشده، اما ساده‌ترین حالت آن است که ۱۶ گروه چهارتایی تشکیل شود و از هر گروه دو تیم راهی مرحله حذفی (۳۲ تیم برتر) شوند. این ساختار نسبت به مدل ۱۲ گروهیِ ۴۸ تیمی کمی شفاف‌تر خواهد بود.
البته افزایش تعداد بازی‌ها (به ۱۲۸ مسابقه) و تأثیر آن بر تقویم فوتبال جهان و دشواری‌های اجرایی، چالش‌هایی جدی ایجاد می‌کند. فیفا هم تأکید دارد که امکان طولانی‌تر کردن مدت برگزاری مسابقات به خاطر فشردگی برنامه‌ها چندان واقع‌بینانه نیست.
آینده فوتبال ایران و یک فرصت بزرگ
برای فوتبال ایران، افزایش تعداد تیم‌های شرکت‌کننده، به شدت خبر خوبی می‌تواند باشد. از آنجا که همواره دغدغه صعود به جام جهانی وجود دارد، با گسترده‌تر شدن تعداد سهمیه‌ها، شانس رسیدن آسان‌تر به جام جهانی برای تیم ملی ایران و حتی کشورهای دیگری از منطقه افزایش خواهد یافت. همچنین حضور تیم‌های جدید، شاید شاهد رقابت‌های جذاب‌تری میان تیم‌های آسیایی باشیم.
دورنما
گرچه هنوز هیچ چیز درباره قطعی بودن این طرح مشخص نیست و تصمیمات نهایی بر عهده فیفا خواهد بود، اما روشن است که فوتبال جهان در آستانه ورود به دورانی جدید است؛ دورانی که شاید فرصتی تکرارنشدنی برای کشورهای کمتر دیده‌شده ایجاد کند، اما همزمان چالش‌هایی جدی در سطح اجرا و اعتبار برای تورنمنت به وجود می‌آورد. باید دید تصمیم‌گیرندگان جهانی چه رویکردی اتخاذ خواهند کرد و سهم ایران از تحولات پیش رو چه خواهد بود.
نظرات