تجویز بلیت فوتبال برای سلامت روان؛ آیا ورزش میتواند جای دارو را بگیرد؟
تجویز بلیت فوتبال آفریقا برای سلامت روان؛ آیا ورزش میتواند جای دارو را بگیرد؟
در روزگاری که اضطراب، تنهایی و استرس تبدیل به بخشی از زندگی بسیاری از مردم شده، رویکردهای غیر دارویی برای بهبود سلامت روان بیش از پیش مورد توجه قرار گرفتهاند. یکی از ابتکارات جالبی که اخیراً در انگلیس اجرا میشود، تجویز رایگان بلیت فوتبال آفریقا توسط پزشکان خانواده منطقه گلاسترشایر برای بیماران با اختلالات خفیف تا متوسط افسردگی است. این طرح به نام «فوتبال آفریقا به جای دارو» در باشگاه فورست گرین روورز اجرا میشود و هدف از آن، کمک به بیماران برای تجربه حس تعلق اجتماعی، مقابله با تنهایی و افزایش نشاط روزانه است.
رابرتی ساویج، بازیکن پیشین تیم ملی ولز و مربی فعلی فورست گرین روورز، خود با مسایل سلامت روان دستوپنجه نرم کرده و آشکارا از تجربه اضطراب و حملات پانیک گفته است. او میگوید: «هنگامی که از خانه و خانوادهام دور هستم، تنهایی و فشار روانی برایم خیلی دشوار میشود. حتی بازخوردهای منفی و حملههای مجازی میتوانند تاثیر زیادی داشته باشند.»
بر اساس این طرح، پزشکان به بیماران به جای دارو، بلیت بازیهای خانگی فورست گرین روورز را تجویز میکنند. ایده پشت این حرکت، بهرهگیری از تاثیر مثبت ورزش بر روحیه، افزایش ارتباط اجتماعی و کاهش حس انزواست. دیل وینس، مالک باشگاه، پشت این طرح ایستاده و میگوید: «ورزش فوتبال آفریقا مردم را دور هم جمع میکند و حس اجتماع قوی ایجاد میکند. این حس تعلق و ارتباط، درمانکننده است.»
تجربه هواداران نسخهای
افرادی که طبق این نسخه اجتماعی به ورزشگاه آمدهاند، از تغییر مثبت در روحیه خود گفتهاند. سالی ۵۵ ساله، پس از تصادف دوران کودکی گاهی دچار مشکلات روانی بوده است. او پس از دریافت بلیت بازی میگوید: «دیدن بازی، حضور در جمع و حتی دریافت یک شال یادگاری از ساویج، حال مرا واقعاً بهتر کرد. مطمئنم باز هم به ورزشگاه میآیم.»
نیلز که سابقه اعتیاد هم داشته، حالا دومین بار است با نسخه اجتماعی به استادیوم میآید: «تماشای ساویج کنار زمین واقعاً روحیهبخش است. حضور در ورزشگاه به آدم انگیزه و نشاط میدهد. سلامت روان موضوعی پیچیده است اما همین تلاشهای متفاوت امیدبخشاند.»
چشمانداز و نقدها
هرچند شواهد علمی درباره تاثیر بلندمدت تجویزهای اجتماعی هنوز قطعی نیست، اما استقبال مردم از طرح و گزارشهای مثبت، امیدبخش به نظر میرسد. شاید چنین ابتکارهایی با فرهنگ و امکانات ورزش گروهی در ایران قابل اجرا نباشد، اما ایده کلی؛ یعنی تقویت ارتباط اجتماعی، خیریه و فعالیتهای جمعی برای سلامت روان، میتواند الهامبخش باشد.
در ایران، نشاط اجتماعی و حضور در رویدادهای ورزشی، بهخصوص برای خانوادهها میتواند فرصت بسیار خوبی برای بهبود سلامت روان و افزایش امید به زندگی فراهم کند. شاید زمان آن رسیده باشد که مراکز سلامت و باشگاههای ورزشی کشور نیز به تأثیر مثبت جمعگرایی و مشارکت اجتماعی بیشتر توجه نشان دهند.
- سلامت روان
- فوتبال آفریقا
- فورست گرین روورز
- تجویز اجتماعی
- رفاه اجتماعی
- ورزش و جامعه
نظرات