بررسی چالش های قانون آفساید و نقش VAR؛ آیا می توان این مشکل را حل کرد؟

در ماه‌های اخیر، مسئله آفساید – به ویژه تفسیرهای متفاوت داوران و استفاده از فناوری کمک داور ویدیویی (VAR) – دوباره به صدر اخبار فوتبال جهان و حتی بحث میان هواداران ایرانی درآمده است. با این حال، این مشکل چیزی جدید نیست و ریشه‌های آن به بیش از یک قرن قبل در قوانین فوتبال بازمی‌گردد.

در دیدار اخیر لیورپول مقابل ناتینگهام فارست، صحنه‌ای رخ داد که دوباره تحلیل‌ها و انتقادات به سراغ قانون آفساید آمد. زمانی که مورایو برای ناتینگهام گل زد، دان اندوی در مقابل دروازه‌بانی آلیسون ایستاده بود و حتی اگر مستقیماً به توپ ضربه نزد، حضورش می‌توانست روی واکنش دروازه‌بان تاثیر بگذارد. اما دستور داور با تأیید VAR، ادامه بازی و تأیید گل بود. حتی در بازی برابر منچسترسیتی نیز صحنه‌ای مشابه این رخ داد و گل لیورپول از سوی داور مردود شد. این موضوع باعث شده هواداران تیم‌ها احساس بی‌عدالتی و سردرگمی کنند.

نمونه‌ای دیگر، گل دوم آرسنال به تاتنهام بود که چند بازیکن توپچی‌ها مقابل دروازه‌بان اسپرز قرار داشتند اما گل تأیید شد. کارشناس سابق فوتبال جو هارت اذعان داشت این صحنه باید آفساید گرفته می‌شد. اما مشکل بزرگ‌تر اینجاست که تفسیر چنین موقعیت‌هایی کاملاً ذهنی است و هر داوری ممکن است برداشت متفاوتی داشته باشد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند اگرچه اضافه شدن VAR شفافیت و دقت را افزایش داده، اما هنوز برخی موقعیت‌ها به دلیل تفسیر شخصی داور و نبود یک معیار کاملاً عینی، محل بحث باقی مانده‌اند. قانون گذاری مطلق و حذف جنبه ذهنی داوری، همان‌طور که در قوانین هندبال دیدیم، می‌تواند به مردود شدن گل‌های بیشتری بینجامد و جریان بازی را کند کند.

در ایران نیز هواداران پرشور فوتبال پس از هر هفته لیگ برتر نمونه‌های مشابه را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها دنبال می‌کنند و اغلب احساس بی‌عدالتی یا نبود ثبات در داوری دارند.

در نهایت می‌توان گفت هنوز راه‌حلی که به طور کامل رضایت بخش باشد، وجود ندارد و به نظر می‌رسد آفساید همیشه بخشی از بحث‌های فوتبالی خواهد بود. تغییرات در قانون باید با دقت و با در نظر گرفتن تاثیر احتمالی آنها بر هیجان و جریان بازی صورت گیرد تا عدالت رعایت شود و از طرفی لذت فوتبال هم باقی بماند.